Valedictory Speech during the 62nd Commencement Exercises of San Beda College of Law Mendiola

I do not know Anjo David personally but I always see him in campus when I was still studying in Mendiola. Despite the fact that we are not acquainted with each other, I am a big fan of his accomplishments. He is a good debater and consistent honor student despite all his extra-curricular activities. Idol!/span>

Here is the Transcript of his speech. A lot of people were raving about his speech after the graduation ceremony that is why I was curious about it.  I was glad that some of my friends shared his speech when he posted it on his Facebook profile.

Without further adieu, here is the speech

------------

To our Rector-President, Very Rev. Fr. Aloysius Ma. Maranan, our beloved administrators, Dean Virgilio Jara, Vice Dean Marciano Delson, Prefect Risel Castillo-Taleon, our guest speaker, Atty. Enrique Perez, our dear members of the faculty, parents, guests, and fellow graduates, a pleasant afternoon.

Before I begin, I would like to inform you that I will not be delivering my Valedictory Address in English. I know that this is not usual practice. But please, lend me your ears, as I speak in our mother tongue.

Marahil nagtataka kayo kung bakit nasa wikang Filipino ang aking talumpati, samantalang Ingles ang lingua franca sa law school. Ang ating mga batas, court proceedings, pati na ang mga desisyon ng Korte Suprema ay nasa wikang Ingles. Nakasanayan natin na gamitin ang Ingles sa mga recitations at exams.

Gayunpaman, ang araw ng pagtatapos ay hindi lamang para sa atin. Bagkus, ang araw na ito ay pagkilala rin sa mga taong tumulong sa atin para marating ang ating kinalalagyan ngayon. Kabilang na rito ang aking mga kamag-anak at mga kasamang bisita, katulad ng aking lola na si nanay Andeng. Hindi sila bihasa sa wikang Ingles. Gayundin ang aking ama na si Joselito. Nais ko silang pasalamatan kaya naman ang aking talumpati ay nasa ating pambansang wika.

Laki sa hirap ang aking ama. Sa walong magkakapatid, iilan lamang silang nakatungtong ng kolehiyo. Sa katunayan, nagtrabaho pa bilang tricycle driver ang aking ama habang siya ay nag-aaral. Sa pamamagitan ng sipag at determinasyon, siya ay nagtapos bilang isang electrical engineer at nagtrabaho bilang isang government employee sa loob ng higit 20 taon.

Binigyang-diin ng aking ama ang halaga ng edukasyon. Kaya naman, labis-labis ang aking kasiyahan na nagtatapos ako ngayon.

Sa kasamaang palad, hindi natin kapiling ngayon ang aking ama. Pumanaw siya halos tatlong taon na ang nakalilipas dahil sa sakit na leukemia. Ako noon ay patungong second year pa lamang dito sa College of Law. Naaalala ko pa nga: sa ospital ako nagsulat ng case digests para sa klase nina Justice Lopez at Atty. Bruce, at doon ako nag-memorize ng provisions para kay Dean Ulan. Habang ang aking ama ay sumasailalim sa chemotherapy, sa ospital kami nag-Pasko at nag-Bagong Taon.

Lingid man sa kaalaman ng karamihan, muntik na akong tumigil sa pag-aaral ng Law dahil sa malalaking gastusin sa ospital at chemotherapy. Sa katunayan, maging ang aking kapatid na si Camille ay kinailangang ipagpaliban muna ang kanyang pag-aaral ng medicine.

At sa tuwing miss na miss ko si Papa, binabalikan ko ang huling text message niya sa akin. First year ako noon at kasama ako sa awarding ceremonies. Ang sabi niya sa akin, “Anak, mahal kita. Keep up the good work!” Pa, ito na ang bunga ng ating paghihirap. Sayang, hindi mo na nahintay.

Napakasakit mawalan ng isang magulang. Gayunpaman, alam ko rin na mas masakit mawalan ng isang asawa. Ang aking inang si Cecilia, sa kanyang edad na 48 years old, ay nagtatrabaho pa rin bilang isang call center agent. Gabi-gabi siyang pumapasok sa opisina para lang matustusan ang aming mga pangangailangan.

Bilang panganay na anak at nag-iisang lalaki sa tatlong magkakapatid, naisip ko noon na tumigil na lang sa pag-aaral. Tutal naman, mayroon na akong bachelor’s degree. Naghanap ako ng trabaho at desidido nang tumigil sa pag-aaral. Subalit dahil sa sakripisyo ni Mama, nandito ako ngayon bilang inyong Class Valedictorian.

Mama, maraming maraming salamat, at hindi ko man palaging sinasabi, ay mahal na mahal kita. Thank you, sa patuloy na pagtitiis mo para sa aming magkakapatid upang patuloy naming maabot ang aming mga pangarap. Hindi mo kami sinukuan. Kaya naman, pangako ko rin sa iyo at sa aking mga kapatid, Camille at Tricia, na hindi ko rin kayo susukuan.

Ito ang kwento ng aking paglalakbay sa San Beda College of Law. Mahirap at maraming lubak. Ilang ulit man akong nadapa ay natutunan kong bumangon para maabot ang aking mga pangarap. Ngunit hindi ko ito naabot mag-isa. Sa tulong ng aking mga kaibigan, blockmates at orgmates, na hindi ko na mababanggit pa isa-isa, ay nalagpasan ko ang law school. Maraming salamat din sa staff ng Dean’s Office, lalo na kay Kuya Jerome, sa pag-intindi sa amin sa apat o higit pang taon. Salamat din sa lahat ng bumubuo ng Alumni Association, lalo na kay Dr. Conrado Oca at Ms. Wilma, na tumulong sa akin mairaos ang apat na taon. At syempre, sa lahat ng mga magulang at kamag-anak natin na narito ngayon at tumulong sa atin, maraming salamat po.

Kung tutuusin, simple lang naman ang gusto nating lahat: maging abogado. Ngunit araw-araw ay sinusubukan ang ating dedikasyon – sa mga bokyang recitation kay Atty. Amurao at mahihirap na exams ni Dean Jara. Ito ay mga maliliit na pagsubok lamang. Ang ilan sa atin ay pamilyado na at hati ang oras sa pag-aaral, halimbawa sina Kat Naga at Kenneth Ng. Ang ilan naman sa atin ay nagtrabaho rin nang ilang taon katulad ni Lei Columna. Mayroon ding nagkasakit o kaya’y naospital sa gitna ng semestre, katulad nina Joy Intig at Ed Apaya. Ang iba sa atin ay nawalan din ng mga mahal sa buhay, katulad nina Maica Hautea, Iya Correa at Gelo Abella. At higit sa lahat, kasabay natin sa pag-martsa si Jokat Ledda, bar exam blast survivor at nagsisilbing inspirasyon sa ating lahat.

Marahil ang susi sa kwentong ito ng pagbangon ay ang paghahanap ng saysay o layon sa ating mga pangarap. Bakit natin ito ginagawa? Para kanino? Para saan?

Ipinagmamalaki natin na nagsimula tayo bilang 17 sections. Ngunit 6 sections na lamang tayo na nagsisipagtapos ngayon. Subalit ang mas malaking hamon sa bawat isa sa atin ay ito – ang bigyang saysay ang ating pag-aaral ng Law.

Kaugnay nito, isa pang dahilan kung bakit nasa wikang Filipino ang aking Valedictory Address, ay ang aking adhikain na ipasa, o ‘di kaya’y isalin, sa wikang Filipino ang ating mga batas, pati na ang mga court proceedings, decisions at court records.

Hindi ba’t nakakatawa na dayuhan tayo sa sarili nating mga batas? Mapalad tayong mga nakapag-aral dahil kaya nating paikut-ikutin ang wikang Ingles. Ngunit paano naman ang nakararami? Paano naman ang masa?

Halimbawa: kami sa Legal Aid Bureau, sa patnubay ni Atty. Peter-Joey Usita, ay nagtungo sa kanayunan para sa aming Streetlaw Projects. Dinayo namin ang probinsya ng Rizal, Quezon at Pangasinan. Doon ay nagbigay kami ng lectures tungkol sa Katarungang Pambarang Law. Doon din namin nalaman na karamihan sa mga opisyales ng barangay ay hindi pala naiintindihan ang nasabing batas.

Ignorantia legis non excusat. Ignorance of the law excuses no one from compliance therewith. Gayunpaman, paano natin maaasahan ang ating mga kababayan – lalo na ang masa – na ipatupad o dili kaya’y sundin ang batas na hindi naman nila naiintindihan? Hindi ito makatarungan.

Naging pilot project ng Supreme Court sa mga RTC ng Bulakan ang paggamit ng wikang Filipino. Iba’t iba ang naging pagtanggap ng mga tao sa nasabing eksperimento. Nakalulungkot na sa huli ay ginawa lamang opsyonal ang paggamit ng Filipino sa korte. Ngunit ayon sa pag-aaral ni Isabel Pefianco Martin, isang propesor mula sa Ateneo de Manila University, “until such time when the language of the Philippine legal system becomes truly transparent and genuinely available to all Filipinos, justice in the Philippines will remain elitist and elusive.”

Oo, tiyak na magastos, mahirap at matagal ang inaasam kong pagbabago. But we should never sacrifice justice for the sake of convenience. Ang ilan sa atin kayang i-recite ng pabaliktad ang kahulugan ng salitang social justice and “social justice is bringing about the greatest good for the greatest number”.

The law is a tool for nation-building. And according to Benedict Anderson, the nation is an imagined community. It is therefore incumbent upon us, those learned in the law, to imagine a new Filipino nation – one that brings about the greatest good for the greatest number.

Kaugnay nito at bilang pagtatapos, nais kong sambitin ang mga salita ng pinaka-unang dekano ng San Beda College of Law na si Dean Feliciano Jover Ledesma. For him, the goal of San Beda is “to produce good Christian and highly principled lawyers, mentally and spiritually equipped to take their places among real apostles of Justice”. From the Greek word “apostolus,” apostle means “send forth”. From hereon, we are sent forth to deliver a message of justice.

San Beda College of Law is home to seven bar topnotchers. With us here is my close friend and idol, Atty. Katrine Paula Suyat, who placed 7th in the 2013 Bar Exams. We continue to be in the top three law schools in terms of passing percentage. Yet, our mission is to go beyond the numbers.

The business of other law schools is to teach law in the grand manner and to make great lawyers. However, let us aim to be more than just great lawyers. It is written in the stars that we are meant to be Bedan lawyers.

On behalf of the graduating class, I thank all of you, our dear teachers, for preparing us for a life-long journey of finding justice. You have made us strong to face not only the bar exams and the practice of law. We will soon be ready to take our place among real apostles of justice.

So, my fellow graduates, as we prepare to pass the 2014 bar exams; no, when we top the 2014 bar exams, let us strive towards a larger goal - to serve the people.

That in all things, God may be glorified!

Maraming salamat at mabuhay tayong lahat!